Εμφάνιση άρθρων βάσει ετικέτας: Rudolf Steiner

Η ιδέα της ζωτικής δύναμης είναι μια κεντρική έννοια της ομοιοπαθητικής, που αναπτύχθηκε από τον Hahnemann. Όντας ένας ικανότατος επιστήμονας, επεξεργάστηκε τις έννοιές του βασιζόμενος σε ενδελεχείς αντικειμενικές παρατηρήσεις. Αρνήθηκε τις αφηρημένες θεωρίες ως άχρηστες για τον σκοπό της θεραπείας. Ο Hahnemann υιοθέτησε το σύνθημα του διαφωτισμού «Aude sapere» («τολμήστε να μάθετε») για το Organon της θεραπευτικής τέχνης του. Όμως η επιστήμη υφίσταται αλλαγές: η ιδέα μιας ειδικής ζωτικής δύναμης περιφρονήθηκε από τους επιστήμονες και τους φιλοσόφους μετά τον Hahnemann. Ωστόσο, η επιστήμη του 20ού αιώνα έδειξε τα όρια του υλιστικού παραδείγματος και ανέδειξε εντελώς νέες προσεγγίσεις (μη κλασική φυσική, γενετική, φιλοσοφίες που αγκαλιάζουν την ολότητα).
Στο πλαίσιο αυτών των εξελίξεων της επιστήμης και της φιλοσοφίας, θα γίνει μια κριτική ανάλυση της ιδέας του Hahnemann, με το ερώτημα αν μπορεί να χαρακτηριστεί μυθοπλασία, κατασκευή ή πραγματικότητα. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην ειδική έννοια του Hahnemann για τη ζωτική δύναμη. Δεν θα εξομοιωθεί εκ των προτέρων με τον βιταλισμό. Οι επιδράσεις των παραγόντων της ασθένειας ή των φαρμάκων δεν εξετάζονται. Συζητείται το χάσμα μεταξύ ρητορικής και πραγματικότητας της ιδέας του Hahnemann, καθώς και οι επιπτώσεις της στην ομοιοπαθητική θεραπεία.

Σημείο εκκίνησης για συζήτηση
Ακόμα και στις πρώτες του δημοσιεύσεις σχετικά με τοn Νόμο των Ομοίων, ο Hahnemann περιέγραψε την αντίληψή του για την αόρατη εσωτερική φύση της ασθένειας και το σύνολο των συμπτωμάτων ως την εξωτερική της εικόνα (Schmidt1). Ωστόσο, εισήγαγε την ιδέα του για τη ζωτική δύναμη μόλις από την 4η έκδοση του Organon, σε σχέση με την έρευνά του για τις χρόνιες ασθένειες και σε στενή σχέση με αυτή την έννοια (Schmidt1). Από την 4η έως την τελική 6η έκδοση του Organon, οι αρχές της ιδέας του Hahnemann για τη ζωτική δύναμη παρέμειναν οι ίδιες (Luft και Wischner2, Schmidt1). Έτσι, μπορούμε να βασιστούμε στην 6η έκδοση του Organon ως βάση γνώσεων, που περιέχει τον εδραιωμένο ορισμό του Hahnemann.

Οι υποθέσεις του Hahnemann σχετικά με τη ζωτική δύναμη που σχετίζονται με το ερώτημά μου είναι οι ακόλουθες:
- Η ζωή πρέπει να κρίνεται από τον δικό της κανόνα, διότι οι φυσικοί νόμοι που δρουν από μόνοι τους οδηγούν στην αποσύνθεση του σώματος (Hahnemann,3 §10, σχολιασμός).
- Στην κατάσταση της υγείας, η ζωτική δύναμη είναι αυτή που διατηρεί την αρμονία και την υγιή λειτουργία του οργανισμού. Η ζωτική δύναμη είναι πνευματοειδής. (Hahnemann,3 §9).
- Ο ζωντανός οργανισμός δεν νοείται χωρίς τη ζωτική δύναμη, υπάρχει μόνο η έμψυχη μονάδα (Hahnemann,3 §15).
- Σε κατάσταση της ασθένειας, η ζωτική δύναμη παράγει συμπτώματα αντιληπτά από τις αισθήσεις. Η ίδια η ζωτική δύναμη είναι μη παρατηρήσιμη (Hahnemann,3 §11).
- Το σύνολο των αντιληπτών συμπτωμάτων αντιπροσωπεύει ολόκληρη την ασθένεια (Hahnemann,3 §6).
- Η γνώση για την αόρατη ζωτική δύναμη δεν είναι απαραίτητη για τη θεραπεία- αρκεί η γνώση των αντιληπτών συμπτωμάτων (Hahnemann,3 §17).

Επίδραση στις πεποιθήσεις της πρακτικής
Έχοντας επίγνωση των ορίων του υλιστικού παραδείγματος ως φυσικός, η ιδέα μιας ζωτικής δύναμης μου φαίνεται αποδεκτή. Ωστόσο, διαφωνώ με τον Hahnemann για δύο πτυχές:

1. Ασθενείς χωρίς συμπτώματα αντιληπτά από τις ανθρώπινες αισθήσεις μπορεί να πάσχουν από σοβαρή ασθένεια, όπως αποδεικνύει η σύγχρονη ερευνητική ιατρική.
2. Αν κάτι δεν μπορεί να παρατηρηθεί καταρχήν, δεν θα το αποκαλούσα πραγματικότητα.

Έτσι, συνέχισα να αναζητώ ευκαιρίες για να παρατηρήσω τη ζωτική δύναμη. Άλλωστε, μιλάω για τη ζωτική δύναμη όταν εξηγώ στον ασθενή την ασθένεια και τη θεραπεία του. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να φανταστεί μια περίπτωση που σχετίζεται στενά με τον εαυτό του και που μπορεί να βιώσει ο ίδιος. Διαπίστωσα ότι η συμβουλευτική ως μέρος της θεραπευτικής διαδικασίας υποστηρίζεται με τον τρόπο αυτό.
Από την άλλη πλευρά, λόγω του μη παρατηρήσιμου μέρους της νόσου, θα μπορούσα να συστήσω στον ασθενή να υποβληθεί σε εξέταση με τεχνικά μέσα.
Στην πραγματικότητα, η ιδέα της ζωτικής δύναμης έχει αποτελέσει το πιο αμφιλεγόμενο στοιχείο στη συζήτηση για την ομοιοπαθητική. Οι επικριτές την έχουν αποκαλέσει παρωχημένη, καθώς πρόκειται για μια προφητική φαντασίωση των βιταλιστών. Σε αυτό το πλαίσιο, ορισμένοι ομοιοπαθητικοί βλέπουν τη ζωτική δύναμη του Hahnemann ως ένα «μαύρο κουτί», το οποίο πρέπει να αντικατασταθεί από επιστημονικές έννοιες (Teut4). Για να κατανοήσουμε τη ζωή σε επιστημονικό επίπεδο, έχουν αναπτυχθεί οι έννοιες της «αυτορρύθμισης» για να εξηγήσουν τη διατήρηση της ακεραιότητας και της μορφής και της σκόπιμης οργάνωσης των οργανισμών. Οι προσεγγίσεις αυτές θα εξεταστούν.

Κατανόηση της αυτορρύθμισης

Μαθηματικά μοντέλα
Ορόσημο αποτέλεσε η εισαγωγή της θεωρίας συστημάτων για ανοικτά συστήματα το 1932 (Bertalanffy όπως αναφέρεται στο Teut4). Τα ανοικτά συστήματα μπορούν να ανταλλάσσουν ύλη και ενέργεια με το περιβάλλον τους. Με τον τρόπο αυτό, η θεωρία συστημάτων μπορεί να ξεπεράσει τον θερμοδυναμικό νόμο της αυξανόμενης εντροπίας (αταξίας) που κυριαρχεί στον κόσμο που είναι μονοσήμαντος. Επιτρέπει τη διατήρηση της μορφής και της ακεραιότητας των οργανισμών θεωρώντας τους σε δυναμική ισορροπία, που τροφοδοτείται με ενέργεια από το περιβάλλον (Teut4).
Τριάντα χρόνια αργότερα, η αυτορρύθμιση στα ανοικτά συστήματα μπορούσε να περιγραφεί μαθηματικά (Prigogine, όπως αναφέρεται στο Teut4). Με τον τρόπο αυτό, η οργάνωση αναδεικνύεται από τον «κατανεμημένο έλεγχο» των συστατικών. Για παράδειγμα, οι φωτεινοί σηµατοδότες µπορούν να ανταλλάσσουν αμοιβαία πληροφορίες σχετικά µε την πραγματική κυκλοφορία. Ελέγχονται μεταξύ τους σε ένα πολύπλοκο σύστημα ανατροφοδότησης. Το προκύπτον πιο αποτελεσµατικό πρότυπο σήµατος ονοµάζεται «αναδυόµενο» (Ivanovas5). (Μια κατάσταση ονομάζεται αναδυόμενη αν έχει μια ουσιαστική διατεταγμένη δομή που δεν μπορεί να προκύψει από τα συστατικά της).
Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των οργανισμών, η δυναμική (εξέλιξη στο χρόνο με δυναμική ανταπόκριση στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον) θα μπορούσε επίσης να υπολογιστεί με τη θεωρία συστημάτων (Bellavite6).
Η πολυπλοκότητα των οργανισμών και η ευαισθησία τους σε μικρές επιδράσεις θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη με την ανάπτυξη της επιστήμης της κυβερνητικής και της θεωρίας του χάους: Τα κυβερνητικά μοντέλα υπολογίζουν την ανατροφοδότηση στα ρυθμιστικά κυκλώματα (Wiener, όπως αναφέρεται στο Teut4).

Οι αναδρομικές συναρτήσεις για αυτούς τους μηχανισμούς ανατροφοδότησης αποκαλύπτουν τη «μη γραμμικότητα» (το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας δεν είναι ανάλογο της εισόδου) (Ivanovas5). Το αποτέλεσµα αυτό είναι γνωστό για την επίδραση των θεραπειών στην οµοιοπαθητική θεραπεία. Η θεωρία του χάους, που αναπτύχθηκε από τους Poincare, Lorenz, Mandelbrot και Feigenbaum, περιγράφει πολύπλοκα ανοικτά µη γραµµικά συστήµατα µε υποκείµενα ντετερµινιστικές εξισώσεις που είναι εξαιρετικά ευαίσθητα στις αρχικές συνθήκες (Bellavite6). (Θυμηθείτε τη δημοφιλή ιστορία του πεταρίσματος της πεταλούδας που προκαλεί σεισμό στην απέναντι πλευρά του κόσμου). Η ευαισθησία στις αρχικές συνθήκες είναι επίσης χαρακτηριστικό γνώρισμα των οργανισμών. Για παράδειγμα, η επίδραση ενός φαρμάκου σε έναν ασθενή εξαρτάται από την κατάσταση της υγείας του.
Σε γενικές γραμμές: Για τα πολύπλοκα συστήματα το αποτέλεσμα παράγεται από μια διαδικασία προσαρμογής του συστήματος στις περιβαλλοντικές επιδράσεις, με αποτέλεσμα μια αναδυόμενη κατάσταση.
Βασιζόμενος σε αυτά τα μοντέλα, ο Bellavite6 προτείνει την υιοθέτηση της θεωρίας της πολυπλοκότητας για την εξήγηση της αυτορρύθμισης στην ομοιοπαθητική: Τυπικά αποτελέσματα, όπως η επίδραση μικρών δόσεων, η δυναμική της αντίδρασης και η αυτορρύθμιση, θα μπορούσαν να εξηγηθούν θεωρώντας το ανθρώπινο σώμα ως ένα πολύπλοκο σύστημα.
Αλλά το σημαντικότερο, ο Bellavite γνωρίζει ότι το μαθηματικό μοντέλο δεν πρέπει να συγχέεται με τα παρατηρούμενα φαινόμενα.
Γράφει: «πρέπει [...] να αναπτύξουμε εμπειρικές δοκιμές προκειμένου να ελέγξουμε ορισμένες υποθέσεις που έχουν αναπτυχθεί στον τομέα αυτό», (Bellavite,6 σ. 204).

Εμπειρική έρευνα
Η γενετική έχει αναπτύξει εμπειρικά τεκμηριωμένες θεωρίες για την εξήγηση της σκόπιμης οργάνωσης και οικοδόμησης των οργανικών μορφών. Ωστόσο, ο πρώιμος ισχυρισμός της γενετικής, ότι οι πληροφορίες για την ανάπτυξη του οργανισμού περιλαμβάνονται πλήρως στο DNA (Crick και Watson, όπως αναφέρεται στο Holdrege7), έπρεπε να εγκαταλειφθεί: Ο Heusser8 δηλώνει ότι είναι ποσοτικά αδύνατο να παραχθούν οι πληροφορίες που απαιτούνται για την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου οργανισμού από τις μεταβολές του DNA. Προσθέτει ότι το DNA παρέχει μόνο τη δομή για την πρωτογενή πρωτεΐνη (pre-mRNA) κατά τη διαδικασία σχηματισμού πρωτεϊνών και ότι δεν προσφέρει κανόνες για το λίπος, ή τους υδατάνθρακες, ή ανώτερες δομές όπως τα κύτταρα, τα όργανα και ο οργανισμός στο σύνολό του.
Αναφέρει ότι τα ένζυμα επιλέγουν τμήματα του pre-mRNA για να σχηματίσουν το mRNA που περιλαμβάνει τις πληροφορίες για την τελική πρωτεΐνη και διερωτάται: από πού προέρχονται τα κριτήρια επιλογής; Ο Heusser υποστηρίζει τέλος ότι η πρωτεΐνη πρέπει να «διπλωθεί» για να γίνει λειτουργική. Η αναδίπλωση είναι η διαδικασία με την οποία η πρωτεΐνη οδηγείται στην τελική τρισδιάστατη δομή της. Για την τρισδιάστατη αυτή δομή απαιτούνται πληροφορίες, αλλά η πρωτεΐνη κατέχει μόνο τα υλικά συστατικά.
Για παράδειγμα, υπό διαφορετικές συνθήκες κατασκευάζονται ισομερείς πρωτεΐνες, δηλαδή πρωτεΐνες με διαφορετική χωρική δομή και ίδια συστατικά.
Με πειραματικά στοιχεία, ο Fischer (όπως αναφέρεται στο Heusser,8 σ. 72-73) καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αναδίπλωση εξαρτάται από την πρωτογενή δομή της πρωτεΐνης και τις περιβαλλοντικές συνθήκες, σύμφωνα με έναν «νόμο της διαμόρφωσης». Αυτό ονομάζεται διαδικασία αυτοοργάνωσης. Κατ' αυτόν τον τρόπο, η αναδιπλωμένη δομή πρέπει να ονομάζεται αναδυόμενη- δεν μπορεί να εξηγηθεί από τα συστατικά της. Αυτή η αυτοοργανωτική διαδικασία είναι προσανατολισµένη στο στόχο, µε στόχο την υλοποίηση ενός δοµικού νόµου υπό συγκεκριµένες συνθήκες (Heusser8).
Η προτεραιότητα του DNA στον σχηματισμό των οργανισμών αμφισβητείται περαιτέρω: Το DNA όχι μόνο δίνει αλλά και λαμβάνει πληροφορίες (Wirz, όπως αναφέρεται στο Heusser,8 σ. 76). Η σταθερότητα του DNA κατά την αναπαραγωγή είναι το αποτέλεσμα των ενζύμων που δρουν στο DNA σε μια «εξαιρετικά ενορχηστρωμένη δυναμική διαδικασία» (Fox-Keller, όπως αναφέρεται στο Heusser,8 σ. 79).
Οι πτυχές που επισημάνθηκαν προηγουμένως παρέχουν ισχυρές αποδείξεις ότι ο σχηματισμός οργανικών δομών δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο με τις πληροφορίες που περιέχονται στις χημικές δομές. Θα πρέπει να υποτεθεί μια διαδικασία προσανατολισμένη στο στόχο, εξαρτώμενη από έναν δομικό νόμο. Η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνει αντιληπτή ως αυτοοργάνωση. Ωστόσο, θα πρέπει να αναζητήσουμε την προέλευση της διαδικασίας αυτορρύθμισης.

Πού είναι ο «εαυτός» στη ρύθμιση;
Τα μαθηματικά μοντέλα και οι γενετικές θεωρίες της αυτορρύθμισης καταλήγουν στην περιγραφή των διαδικασιών ρύθμισης στους οργανισμούς, που δημιουργούν αναδυόμενες δομές σε επαφή με το περιβάλλον τους.
Το ερώτημα παραμένει: πού βρίσκεται ο «εαυτός» της ρύθμισης; Η συνήθης άποψη: Υπάρχουν υλικά συστατικά που μοιράζονται πληροφορίες μέσω αμοιβαίας αλληλεπίδρασης, καταλήγοντας σε μια σκόπιμη προσαρμοσμένη κατάσταση (Teut4- Ivanovas5). Ωστόσο, αυτή είναι μια αδικαιολόγητη υπόθεση, που υπονοεί ότι οι υλικές ουσίες και οι φυσικοί νόμοι είναι η προέλευση των πάντων. Στην πραγµατικότητα, µέχρι σήµερα κάθε ισχυρισµός ότι βρέθηκε η υλική προέλευση της ζωής έπρεπε να διορθωθεί λόγω των ευρηµάτων που έδειχναν ότι η υποτιθέµενη υλική προέλευση είναι η ίδια προϊόν µιας ρυθµιστικής διαδικασίας. Ακόµη και η βραβευµένη µε Νόµπελ εξήγηση της µορφογένεσης (διαδικασία σχηµατισµού) της δροσόφιλας µε παθητικές φυσικοχηµικές διεργασίες έπρεπε να αποσυρθεί. Οι Gregor et al (όπως αναφέρεται στο Heusser,8 σ. 88) µπόρεσαν να δείξουν ότι η οργανωτική δοµή (η «µορφογενετική κλίση», µια δοµή που αποτελείται από µια µείωση της συγκέντρωσης των µορίων) εξαρτάται η ίδια από την οργανωτική δραστηριότητα ολόκληρου του οργανισμού.

Στην πραγματικότητα, παρά τις αυξανόμενες και ολοένα και πιο περίπλοκες προσπάθειες, η οργανωτική ιδέα φαίνεται ότι υπήρχε ήδη. Είναι σαν την ιστορία του Γκριμ «Ο λαγός και ο σκαντζόχοιρος».

Πέρα από το υλιστικό παράδειγμα
Λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τη διαρκή προΰπαρξη μιας οργανωτικής ιδέας, μπορούν να δοθούν εναλλακτικές ερμηνείες των εμπειρικών ευρημάτων στη γενετική: Ο Steiner9 εισήγαγε τον αντικειμενικό ιδεαλισμό στην εναρκτήρια διατριβή του. Με την προσέγγιση αυτή οι ιδέες θεωρούνται ως παρατηρήσιµες πραγµατικότητες. Οι κύριες θέσεις του είναι οι εξής: «Οι ιδέες δεν είναι μόνο οι ιδέες, αλλά και οι αντιλήψεις: Η νοητική δραστηριότητα της σκέψης μπορεί να θεωρηθεί ως όργανο αντίληψης των ιδεών, συγκρίσιμο με το μάτι που αντιλαμβάνεται το φως- η εμφάνιση της ιδέας στο μυαλό του παρατηρητή εξαρτάται από τη δραστηριότητά του/της, αλλά η ίδια η ιδέα είναι ανεξάρτητη από τις υποκειμενικές συνθήκες (π.χ. το άθροισμα των γωνιών ενός τριγώνου)- η πραγματικότητα περιλαμβάνει την ιδέα στην εμφάνιση που γίνεται αντιληπτή μαζί με την εμφάνιση.
Ο Steiner10 εφάρμοσε επίσης τον αντικειμενικό ιδεαλισμό στην άποψη του Γκαίτε για τους οργανισμούς, δείχνοντας ότι η οργανωτική ιδέα στους οργανισμούς, ο «τύπος» του Γκαίτε, μπορεί να βρεθεί αντικειμενικά από τη νοητική δραστηριότητα στην αισθητηριακή αντίληψη. Για τον οργανικό κόσμο ο τύπος αναλαμβάνει το ρόλο που οι φυσικοί νόμοι εκπληρώνουν για τον ομόφωνο κόσμο.
Ο Heusser8 εφαρμόζει τον αντικειμενικό ιδεαλισμό για την κατανόηση των ευρημάτων των επιστημών της ζωής. Υποστηρίζει ότι η αιτία (ο «εαυτός») της ρύθμισης στους οργανισμούς είναι η ίδια η οργανωτική ιδέα. Περιλαµβάνει το σύνολο της χωρικής και χρονικής δοµής τους, τον γονότυπο (γενετική συγκρότηση) καθώς και τον φαινότυπο (πραγµατική εµφάνιση). Θεωρεί τον γονότυπο ως ειδικό φαινότυπο και αποκαλεί την οργανωτική ιδέα «ιδεότυπο». Σε αντίθεση µε την ιδέα της λειτουργίας µιας µηχανής, η οποία υπάρχει εκτός της µηχανής στο µυαλό του σχεδιαστή της, η ιδέα ενός οργανισµού είναι συστατικό στοιχείο του ίδιου του οργανισµού, το οποίο επηρεάζει την ανάπτυξή του- ιδέα και δρώσα δύναµη συµπίπτουν στους οργανισµούς (Heusser8). Σημαντικό να σημειωθεί: η ιδέα στον αντικειμενικό ιδεαλισμό δεν είναι μια σταθερή έννοια, είναι ευέλικτη από μόνη της, επιτρέποντας τις μεταμορφώσεις και την εξέλιξη στο χρόνo.

Ο van der Bie11 παρουσίασε τα ακόλουθα βήματα για την παρατήρηση της οργανωτικής ιδέας στα φυτά σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Γκαίτε και του Στάινερ:

1. Πλήρης αισθητηριακή αντίληψη του συγκεκριμένου οργανισμού χωρίς την εφαρμογή νοητικών εννοιών.
2. Επαναδημιουργία της αντίληψης στο μυαλό, σύγκριση του αποτελέσματος με το αρχικό.
3. Επανάληψη των βημάτων 1 και 2 με αποτέλεσμα τη βελτίωση της αντικειμενικότητας.
4. Επέκταση της παρατήρησης σε διαδοχικές φάσεις στο χρόνο: αναδημιουργία των αισθητηριακών αντιλήψεων στο νου, αφήνοντας τις φάσεις να εκπορεύονται η μία από την άλλη με συγκέντρωση.

Στο βήμα 4 ο εξασκημένος παρατηρητής αντιλαμβάνεται στο νου του το νόμο του σχηματισμού του οργανισμού μαζί με την αισθητηριακή του εμφάνιση. Τώρα η ιδέα δεν είναι πλέον προϋπάρχουσα, επειδή ο παρατηρητής συμβαδίζει με αυτήν στο νου του/της. Είναι μια ιδέα (ο «εαυτός» στη ρύθμιση) που φέρνει τον οργανισμό και που εμφανίζεται στο νου του παρατηρητή.

Επομένως, η ιδέα μπορεί να θεωρηθεί ως μια πραγματικότητα ανεξάρτητη από τον παρατηρητή. Στο πλαίσιο αυτών των αποτελεσμάτων, η ιδέα του Hahnemann μπορεί να επανεξεταστεί.

Ρητορική και πραγματικότητα στη Ζωτική Δύναμη του Hahnemann
Το ερώτημα αν υπάρχει χάσμα μεταξύ ρητορικής και πραγματικότητας χρειάζεται κάποια διαφοροποίηση. Σε αντίθεση με αφελείς βιταλιστές όπως ο Mesmer, ο Hahnemann ανέπτυξε ένα κατανοητό σύστημα βασισμένο στη συστηματική εμπειρική παρατήρηση και στο Νόμο των Ομοίων. Έτσι, ήταν σε θέση να επιλέξει εκ των προτέρων ένα φάρμακο, σύμφωνα με γνωστούς λόγους, βασιζόμενος στα αποτελέσματα των δοκιμασιών. Η αντίληψή του είναι καλά θεμελιωμένη στην επιστήμη της εποχής του, βασισμένη στη φιλοσοφία του συγχρόνου του, Καντ.
Ο Καντ ήταν από τους πρώτους που εισήγαγε την ιδέα της «αυτορρύθμισης» στους οργανισμούς (Fox Keller12). Δηλώνει: «[...] κάθε μέρος είναι αμοιβαία και σκοπός και μέσο, [...] τίποτα δεν είναι μάταιο, χωρίς σκοπό ή να αποδίδεται σε έναν τυφλό μηχανισμό». Τονίζει αυτή την ιδιαίτερη αιτιότητα στους οργανισμούς, η οποία διαφέρει από την αλληλεπίδραση των συστατικών και απουσιάζει από την άψυχη ύλη. Δηλώνει ότι μόνο η εσωτερική δυναμική του ίδιου του όντος είναι υπεύθυνη για την οργάνωσή του (Kant, όπως αναφέρεται στο Fox Keller,12 σ. 107). Ο Καντ υποστηρίζει επιπλέον τη μη παρατηρησιμότητα του «πράγματος καθ' εαυτόν», την προέλευση των αντιληπτών φαινομένων (Καντ, όπως αναφέρεται στον Fräntzki13).

Έτσι, οι υποθέσεις του Hahnemann ότι η ζωή πρέπει να κρίνεται από τον ίδιο της τον κανόνα, ότι υπάρχει μια οργανωτική δυναμική στους οργανισμούς (η ζωτική δύναμη), ότι ο οργανισμός είναι μια έμψυχη μονάδα, που δεν αποτελείται από υλικά και πνευματικά μέρη και ότι η ζωτική δύναμη δεν είναι παρατηρήσιμη, στηρίζονται στον Καντ.

Μέχρι σήμερα, οι προσπάθειες απόδειξης της υλικής προέλευσης της ζωής έχουν αποτύχει, όπως παρουσιάστηκε προηγουμένως. Ως εκ τούτου, η υπόθεση του Hahnemann ότι τα φαινόμενα της ζωής δεν μπορούν να συναχθούν από υλικούς νόμους μπορεί ακόμη να θεωρηθεί λογική. Οι σύγχρονοι φυσικοί υποστηρίζουν αυτή την υπόθεση: Ο διάσημος νομπελίστας Bohr14 υποστήριξε ότι η ζωή πρέπει να θεωρηθεί ως ένα στοιχειώδες φαινόμενο από μόνο του, συγκρίσιμο με το κβάντο δράσης στη φυσική. Η ύπαρξη ρυθμιστικών αρχών που διατηρούν την αρμονία και την υγιή λειτουργία των οργανισμών γίνεται αποδεκτή από τις σύγχρονες επιστήμες της ζωής. Η ιδέα του Hahnemann επιβεβαιώνεται περαιτέρω από την προσέγγιση του Steiner: Σύµφωνα µε την αντίληψη αυτή, ο οργανισµός θεωρείται ως µια ζωντανή µονάδα που παρουσιάζει µια παρατηρήσιµη ιδέα στον ανθρώπινο νου.
Η παρατηρήσιµη ιδέα είναι η προέλευση και ο οργανωτικός νόµος της λειτουργίας του οργανισµού. Η ιδέα είναι πνευµατοειδής, επιβεβαιώνοντας έτσι τον ισχυρισµό του Hahnemann για τη φύση της ζωτικής δύναµης.

Εποµένως, η άποψη του Hahnemann για τον οργανισµό ως µια κινούµενη µονάδα, που κυβερνάται από µια εγγενή οργανωτική αρχή που µοιάζει µε πνεύµα, τη ζωτική δύναµη, φαίνεται να είναι αποδεκτή και από την άποψη της σηµερινής επιστήµης και φιλοσοφίας.
Ωστόσο, η σύγχρονη επιστήμη απαιτεί τον προσδιορισμό μιας παρατηρήσιμης προέλευσης μιας δύναμης. Ο Hahnemann αποτυγχάνει να το πράξει.
Ο Hahnemann αποτυγχάνει επίσης να παράσχει αποδείξεις για την υποτιθέμενη πραγματικότητα της ζωτικής δύναμης. Ο ισχυρισµός του Hahnemann για τη µη παρατηρησιµότητα της ζωτικής δύναµης µπορεί να καταρριφθεί, λόγω των δυνατοτήτων που παρέχει η µέθοδος του Steiner που βασίζεται στον αντικειµενικό ιδεαλισµό.
Ο ισχυρισµός του Hahnemann ότι τα αντιληπτά συµπτώµατα αντιπροσωπεύουν ολόκληρη την ασθένεια και ότι η γνώση για το αόρατο δεν έχει σηµασία πρέπει επίσης να καταρριφθεί, λόγω των δυνατοτήτων της σύγχρονης ερευνητικής ιατρικής.
Επιπλέον, η επιμονή του Hahnemann στην ορατότητα των συμπτωμάτων σε μια ασθένεια, που αναδύονται από την ασυντόνιστη ζωτική δύναμη, μπορεί να τον παραπλάνησε στην έρευνά του για τις χρόνιες ασθένειες. Η ιδέα του για τις χρόνιες ασθένειες βασίζεται στην ανίχνευση ορατού εκζέµατος που υποδηλώνει την παρουσία «ψώρας», την υποστηριζόµενη προέλευση των περισσότερων χρόνιων ασθενειών (Hahnemann15). Παρ' όλα αυτά, η θεωρία αυτή μπορεί να αμφισβητηθεί, λόγω αδικαιολόγητων παραδοχών. Για παράδειγμα, ο Hahnemann υποστηρίζει ότι ένα άτομο που πάσχει από μια μη φλεγμονώδη χρόνια ασθένεια πρέπει να είχε μια φορά στη ζωή του ένα κνησμώδες δερματικό εξάνθημα, ακόμη και αν κανείς δεν μπορεί να το αναφέρει (Hahnemann15).

Ωστόσο, με την εισαγωγή της χρονιότητας, ο Hahnemann υπήρξε πρωτοπόρος, επιτρέποντας την εξέταση της χρονικής εξέλιξης και των μεταμορφώσεων (αλλαγή της εμφάνισης με την πάροδο του χρόνου) των ασθενειών.
Δυστυχώς, δεν συνειδητοποίησε τη μέθοδο του σύγχρονου του Γκαίτε να παρατηρεί την οργανωτική ιδέα στους οργανισμούς, με χαρακτηριστικό της τη νόμιμη χρονική εξέλιξη.
Αν ο Hahnemann είχε καταφέρει να παρατηρήσει την πνευματοειδή ζωτική δύναμη, θα είχε οδηγήσει σε μια συνεπή κατανόηση της σχέσης μεταξύ της ζωτικής δύναμης, των συμπτωμάτων της νόσου και της προέλευσης των χρόνιων ασθενειών;

Επίδραση των αποτελεσμάτων στην πρακτική
Η έρευνα για την ομοιοπαθητική με βάση τη θεωρία της πολυπλοκότητας και τη γενετική παρέχει μια ατμόσφαιρα αναγνώρισης της ομοιοπαθητικής στο κοινό, αλλά δεν με ικανοποιεί στη θεραπεία των ασθενών μου. Ως εκ τούτου, υιοθέτησα την πρακτική της παρατήρησης με βάση τη μέθοδο του αντικειμενικού ιδεαλισμού του Steiner για τη βελτίωση της κατανόησης των ασθενών και των φαρμάκων. (Βλέπε τα προηγουμένως αναφερόμενα βήματα 1-4.) Αυτά είναι τα οφέλη (van der Bie11):

- Η απομάκρυνση των νοητικών εννοιών από την πράξη της αντίληψης βοηθά να γίνω ένας «αμερόληπτος παρατηρητής», όπως διατύπωσε ο Hahnemann. (Βήμα 1)
- Όντας μια συμμετοχική πρακτική, η μέθοδος βοηθά στη βελτίωση της ενσυναίσθησης και της επικοινωνίας με τους ασθενείς. (Βήμα 2-3)
- Επιτρέπει στον ασκούμενο να αντιληφθεί το νόμο των χρονικών διαδικασιών, όπως η ανάπτυξη των ασθενειών. (Βήμα 4).

Αυτές οι τρεις πτυχές ευθύνονται για τη βελτίωση των διαγνωστικών δεξιοτήτων που δεν μπορούν να υποκατασταθούν από τεχνικές συσκευές. Τέλος, η μέθοδος αυτή προδιαθέτει τον θεραπευτή να αντιληφθεί τη «ζωτική δύναμη» στον ανθρώπινο οργανισμό, την οποία ο Hahnemann είχε αποκαλέσει αόρατη.

Συμπέρασμα
Επιστρέφοντας στις αρχικές ερωτήσεις: Πρέπει η ζωτική δύναμη του Hahnemann να αποκαλείται μυθοπλασία; Η σύγχρονη επιστήμη, ιδίως τα ευρήματα της φυσικής και της γενετικής, παρέχει καλούς λόγους, ότι η ζωή μπορεί να κριθεί μόνο με τους δικούς της κανόνες. Δεν υπάρχουν λόγοι για να αποκαλείται η ιδέα του Hahnemann μυθοπλασία. Πρέπει η ζωτική δύναμη του Hahnemann να αποκαλείται κατασκεύασμα; Η ιδέα του Hahnemann είναι πράγματι ένα «μαύρο κουτί», σχεδιασμένο για να εξηγήσει τις παρατηρήσεις του. Έτσι, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα κατασκεύασμα τουλάχιστον στην αρχική της μορφή, η οποίο αρνείται τη δυνατότητα παρατήρησης.
Θα έπρεπε η ζωτική δύναμη του Hahnemann να αποκαλείται πραγματικότητα; Από τη σκοπιά του αντικειμενικού ιδεαλισμού, μια ζωτική δύναμη που διατηρεί την αρμονία του οργανισμού μπορεί να ονομαστεί πραγματικότητα, παρατηρήσιμη με τη μέθοδο του Γκαίτε, όπως την επεξεργάστηκε ο Στάινερ. Οι ιδιότητες που έχει αποδώσει ο Χάνεμαν στην υγιή ζωτική δύναμη μπορούν να επιβεβαιωθούν με αυτόν τον τρόπο. Εξάλλου, η εφαρμογή της μεθοδολογίας του Γκαίτε του Στάινερ έχει μεγάλη αξία για τους ομοιοπαθητικούς, διότι συμβάλλει στη βελτίωση της κατανόησης των ασθενών, των ασθενειών και της θεραπευτικής διαδικασίας. Η πρόοδος αυτής της μεθόδου μπορεί να είναι χρήσιμη για την περαιτέρω έρευνα σχετικά με τη μη συντονισμένη ζωτική δύναμη και τις χρόνιες ασθένειες, τις οποίες ο Hahnemann άφησε ως ένα ανεπαρκώς λυμένο ζήτημα.

Βιβλιογραφικές αναφορές

1 Schmidt JM. Das Organon der Rationellen Heilkunde. Kataloge des Deutschen Medizinhistorischen Museums. Vol. 34. Ingolstadt, Germany: Deutsches
2 Luft B, Wischner M. Organon-Synopse. Stuttgart, Germany: Haug; 2000
3 Hahnemann S. Organon of Medicine. 6th ed. New Delhi, India: B. Jain Publishers; 1970. , original work published 1842
4 Teut M. Homöopathie zwischen Lebenskraft und Selbstorganisation. F Komplmed u Kl NHk 2001; 8: 162-167
5 Ivanovas G. Abschied von der Lebenskraft—über die Organisation des Lebendigen. Homöopathie Konkret 2008; 3: 97-102
6 Bellavite P. Complexity science and homeopathy: a synthetic overview. Homeopathy 2003; 92 (4) 203-212
7 Holdrege C . (1999). Der vergessene Kontext: Entwurf einer ganzheitlichen Genetik. Stuttgart, Germany: Verlag Freies Geistesleben; 1999
8 Heusser P. Anthroposophische Medizin und Wissenschaft. Stuttgart, Germany: Schattauer; 2011
9 Steiner R. Truth and Knowledge. West Nyack, NY: Rudolf Steiner Publications; 1963, original work published 1893
10 Steiner R. The Science of Knowing: Outline of an Epistemology Implicit in the Goethean World View. Spring Valley, NY: Mercury Press; 1988. , original work published 1886
11 van der Bie G. Wholeness in Science: A Methodology for Pattern Recognition and Clinical Intuition. Driebergen, The Netherlands: Louis Bolk Institute; 2012
12 Fox Keller E. The Century of the Gene. Cambridge, MA: Harvard University Press; 2000: 106-107
13 Fräntzki E. Die Idee der Wissenschaft bei Samuel Hahnemann. Glees, Germany: Wunnibald Gypser Verlag; 2005: 19-20
14 Bohr N. Light and life (part 2). Nature 1933; 133: 457-459
15 Hahnemann S. The Chronic Diseases: Their Peculiar Nature and Their Homeopathic Cure; 2008, original work published 1835.

Όταν ο άνθρωπος κοιτάζει την περιβάλλουσα Φύση, βλέπει τον ανόργανο κόσμο των ορυκτών, τον κόσμο των ζωντανών φυτών και τον έμψυχο, ευαίσθητο κόσμο των ζώων. Είναι σε θέση να διαφοροποιήσει και να κατανοήσει τη Φύση διότι έχει μέσα του ορυκτές, διαμορφωτικές και ψυχικές δυνάμεις. Όπως περιγράφεται παραπάνω, αυτές οι δυνάμεις μπορούν επίσης να μετατραπούν στη δυνατότητα της ψυχο-πνευματικής εμπειρίας. Ο άνθρωπος φέρει μέσα του τις «δυνάμεις των βασιλείων της Φύσης» και συνεπώς, συνδέεται στενά με τη Φύση. Αλλά ο άνθρωπος κατέχει αυτές τις δυνάμεις μόνο κατά τη διαδικασία του γίγνεσθαι – περιβάλλεται από αυτές και τις ξεπερνά μέσω της δραστηριότητας του Εγώ που είναι αποκλειστικά δική του. Στη φύση, οι διαμορφωτικές δυνάμεις φθάνουν στο σημείο της εξωτερικής εκδήλωσης, η οποία αποτελεί επίσης ένα τέλος: για τον Γκαίτε ο ποιηθείς κόσμος έχει φτάσει σε αδιέξοδο. Στη γλώσσα του Σέλινγκ θα το αποκαλούσαμε Natura naturata (η εσωτερική και ενοποιός ουσία των πάντων). Οι δυνάμεις της φύσης είναι παρούσες στον άνθρωπο μόνο εν τω γενέσθαι ως ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο ενδεχόμενο που αντιστοιχεί στην εξελισσόμενη του κατάσταση. Ο Σέλινγκ μιλάει για αυτή τη δραστικότητα ως δημιουργική φύση, natura naturans.
Ο άνθρωπος είναι μέρος της Φύσης, αλλά ξεπερνά συνεχώς την τάση της να αναλαμβάνει σταθερές, μονόπλευρες μορφές με το να την αφομοιώνει στην ολότητα του και επομένως με το να γίνεται ο αληθινός του εαυτός. Υπό αυτήν την έννοια, ο Άνθρωπος συνεχίζει να συμμετέχει στην αρχέγονη δημιουργική διαδικασία. Εάν μια διαδικασία της φύσης εκδηλώνεται με έναν μονόπλευρο τρόπο στον άνθρωπο, με το να εμφανίζεται παρόμοια με την εξωτερική φύση και όχι να εναρμονίζεται με την ατομική του ύπαρξη, τότε προκύπτει η ασθένεια.
Σύμφωνα με την ενωτική Γκαιτεανική αντίληψη περί Ανθρώπου και Φύσης, τους φυσικούς νόμους του ορυκτού κόσμου, τις Αρχές του φυτικού βασιλείου και τη φύση των ζώων που δημιουργεί Τύπους, είναι όλες παρούσες και στον ανθρώπινο οργανισμό. Αυτές οι δυνάμεις της φύσης δημιουργούν δικές τους οργανώσεις δυνάμεων μέσα στον άνθρωπο, οι οποίες οριοθετούνται και διαφοροποιούνται από το περιβάλλον. Ο Ρούντολφ Στάινερ τις αποκαλεί «μέλη της ύπαρξης του Ανθρώπου». Το φυσικό σώμα εκδηλώνεται στον κόσμο της ύλης και μπορεί να παρατηρηθεί άμεσα από τις αισθήσεις, ενώ τα υψηλότερα μέλη μπορούν αρχικά να συλληφθούν μόνο από τις επιπτώσεις τους στο φυσικό σώμα. Το φυσικό-υλικό σώμα υπόκειται στους νόμους του ορυκτού, η ζωή ή το «αιθερικό» σώμα στις Αρχές των φυτών, η ευαισθησία ή το «αστρικό» σώμα στον Τύπο του ζώου.
Ο οργανισμός της θερμότητας του Εγώ εκτείνεται πάνω και πέρα από τις εξωτερικές σφαίρες της Φύσης, όπως ο οργανικός κομιστής της Εγώ-οντότητας δηλαδή του ίδιου του ανθρώπου. Σύμφωνα με τη σωματική-πνευματική φύση του, ενοποιεί τις τρεις μονόπλευρες οργανώσεις δυνάμεων. Λειτουργώντας από την μέση, δημιουργεί ισορροπία και οργανωμένη, αμοιβαία αλληλοδιείσδυση μεταξύ του ανώτερου και του κατώτερου ανθρώπου. Η δραστηριότητα του Εγώ οδηγεί πάντα την ανθρώπινη φύση πίσω σε μια οργανωτική αρχή του μεσαίου, το οποίο είναι καθολικά δραστικό και διατηρεί την ανθρώπινη προσωπικότητα.
Η διδασκαλία του Αριστοτέλη αναφορικά με τα τέσσερα στοιχεία, τη φωτιά, τον αέρα, το νερό και τη γη, συνεχίστηκε με τους τέσσερις χυμούς του Ιπποκράτη και με τη χημική παθολογία (Ροκιτάνσκι) κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Κάθε ένα από τα τέσσερα στοιχεία έχει μια ουσιαστική σχέση με ένα από τα τέσσερα μέλη της ύπαρξης του Ανθρώπου. Ο οργανισμός του Εγώ λειτουργεί μέσω της θερμότητας (φωτιά) προς τα κάτω μέσα στο φυσικό σώμα, ο οργανισμός της ευαισθησίας κάνει χρήση του φωτο-αερικού στοιχείου, ο οργανισμός της ζωής είναι ενεργός στο ρευστό-υγρό στοιχείο και ο φυσικός οργανισμός διέπει το ορυκτό-γήινο στοιχείο.

Τι περισσότερο μπορεί να κερδίσει από τη ζωή ένα ανθρώπινο ον,
από το ότι του αποκαλύπτεται η Θεϊκή-Φύση;
Να δει πώς το στερεό μετατρέπεται σε Πνεύμα,
Να δει πώς το δημιουργημένο από το Πνεύμα κρατιέται σταθερό.

Γ. Β. φον Γκαίτε

(Ποιήματα του Γκαίτε, τόμος 1, «Gott und Welt»: Im ernsten Beinhaus... , Εκδοτικός Οίκος Artemis)

Πηγή: Heinz Hartmut Vogel - Finding Remedies , spiritual knowledge of man and nature - Volume 1

Κλινικές τής Ελβετίας, τής Γερμανίας, τής Ολλανδίας και τής Σουηδίας χορηγούν σε καρκινοπαθείς iscador, εκχύλισμα δηλαδή ευρωπαϊκού ιξού (Viscum album). Υπάρχουν διάφορα είδη mistletoe. Υπάρχει το κινεζικό mistletoe (Loranthes parasiticus), το αμερικανικό mistletoe (viscum flavescens) και το ευρωπαϊκό mistletoe (viscum album).

Πρώτος, που υποστήριξε την αντικαρκινική δράση τού ευρωπαϊκού ιξού ήταν ο αυστριακός φιλόσοφος και ερευνητής βιολογίας Rudolf Steiner, ο οποίος υπήρξε ιδρυτής τής Ανθρωποσοφίας, ενός κινήματος φιλοσοφικού και ιατρικού. Όταν ο Steiner υποστήριζε την αντικαρκινική δράση τού ιξού, δεν είχε τα απαραίτητα τεκμήρια για τη στήριξη της θέσης του. Σήμερα όμως υπάρχουν αποδείξεις.

Το iscador ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, διεγείρει τον θύμο αδένα, ενισχύει τα λευκά αιμοσφαίρια και φαγοκύτταρα τού οργανισμού και εμποδίζει τον σχηματισμό όγκων. Επιπλέον, περιέχει βιολογικά ενεργείς πρωτεΐνες, τις λεκτίνες, οι οποίες έχουν ισχυρή αντικαρκινική δράση, όπως έχει αποδειχθεί σε καλλιέργειες ανθρώπινων κυττάρων και σε πειράματα σε ζώα.

Μια μελέτη, που έγινε το 1990 σε καλλιέργειες ανθρώπινων κυττάρων, έδειξε, ότι η λεκτίνη τού ιξού αυξάνει την παραγωγή τού ογκονεκρωτικού παράγοντα άλφα, μιας ορμόνης, που εκκρίνουν τα κύτταρα τού ανοσοποιητικού συστήματος και καταστρέφει τον καρκινικό ιστό. Η λεκτίνη αυτή επίσης ενισχύει την παραγωγή ιντερλευκίνης-1 και ιντερλευκίνης-6, ουσιών, που βελτιώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. 01 Για να αντιληφθούμε πόσο πολύ ενισχύει το iscador το ανοσοποιητικό μας σύστημα αρκεί να αναφέρουμε, ότι η δράση των διαφόρων κυττάρων τού ανοσοποιητικού μας συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών φονικών κυττάρων, αυξάνεται σημαντικά σε μόλις 24 ώρες από τη στιγμή, που το λαμβάνουμε. 02

Μελέτες έχουν δείξει, ότι η θεραπεία με iscador συμβάλλει στην αύξηση τής διάρκειας και τής ποιότητας τής ζωής, σταθεροποιεί τον καρκίνο, προκαλεί σμίκρυνση των όγκων και βελτιώνει τη γενικότερη κατάσταση των καρκινοπαθών. 03

Μελέτες, που έχουν δημοσιευθεί στο Journal of Anthroposophic Medicine και στο Anthroposophical Medicine and Therapies for Cancer καταδεικνύουν την αντικαρκινική δράση τού iscador. Ασθενείς με καρκίνο τού αυχένα, οι οποίοι συνδύασαν ακτινοθεραπεία, εγχείρηση και θεραπεία με iscador, είχαν ποσοστό επιβίωσης 83% ύστερα από πέντε χρόνια, ενώ αυτοί, που έκαναν μόνο ακτινοθεραπεία, είχαν ποσοστό επιβίωσης 69%.

Άλλη μελέτη σε καρκινοπαθείς με καρκίνο τού βρόγχου έδειξε, ότι το 75% των ασθενών, που λάμβαναν iscador, παρέμεναν ζωντανοί ύστερα από τέσσερα χρόνια, ενώ από τους καρκινοπαθείς, που δεν λάμβαναν iscador, μόλις το 35% παρέμεναν ζωντανοί. Τα ποσοστά επιβίωσης ασθενών με καρκίνο τού δέρματος, που λάμβαναν iscador, ήταν 80%, ενώ των ασθενών, που δεν λάμβαναν iscador, 65%.

Άλλη μελέτη βρήκε, ότι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο τού μαστού ήταν ζωντανοί μετά από δέκα χρόνια σε σύγκριση με αυτούς, που δεν έλαβαν Iscador. Οι άνθρωποι, που είχαν έναν συνδυασμό εγχείρησης και iscador, είχαν 83% ποσοστό επιβίωσης μετά από πέντε χρόνια σε σύγκριση με 69% για αυτούς, που έλαβαν μόνο ακτινοβολία. Ανάλογες μελέτες έχουν δείξει, ότι το iscador είναι το ίδιο αποτελεσματικό κατά τού καρκίνου των πνευμόνων, τού στομάχου, τού παχέος εντέρου και των ωοθηκών. Επειδή κάποιος μπορεί να εκφράσει την ένσταση, ότι αυτές οι μελέτες έχουν δημοσιευθεί σε έντυπα της ανθρωποσοφικής κοινότητας, που προπαγανδίζουν υπέρ τού iscador, και κατά συνέπεια τα όσα αναφέρονται σε αυτά ενδέχεται να μην είναι απολύτως αντικειμενικά, αναφέρουμε μια μελέτη για την αντικειμενικότητα τής οποίας κανείς δεν μπορεί να αμφιβάλλει. Η μελέτη αυτή διεξήχθη από τον γιατρό Richard Wagner στη Στουτγκάρδη σε 36 ασθενείς με καρκίνο των ωοθηκών.

Από τη μελέτη αυτή αποδείχθηκε, ότι η θεραπεία με iscador μπορεί να φέρει τα ίδια αποτελέσματα με τη χημειοθεραπεία γι’ αυτή τη μορφή καρκίνου με ένα όμως πλεονέκτημα: την καλύτερη ποιότητα ζωής. Ο Dr. Wagner είναι κατηγορηματικός: «Οι ασθενείς, που έκαναν θεραπεία με iscador είχαν καλύτερη ποιότητα ζωής από ό,τι αυτοί, που έκαναν χημειοθεραπεία». Προσθέτει επίσης, ότι οι ασθενείς, που έκαναν μόνο χημειοθεραπεία είχαν ποσοστό επιβίωσης 50% ύστερα από 7 μήνες, ενώ αυτοί, που λάμβαναν iscador μετά από χημειοθεραπεία, είχαν το ίδιο ποσοστό επιβίωσης ύστερα από 14 μήνες.(50)

Ο ιξός δεν πρέπει να λαμβάνεται προληπτικά, όπως άλλα βότανα, αλλά μόνο από καρκινοπαθείς. Ο ιξός συνδυαζόμενος με εγχείρηση παρέχεται είτε προεγχειρητικά (14 ημέρες πριν την επέμβαση) είτε μετεγχειρητικά. Προεγχειρητικά λαμβάνεται, για να μην εξαπλωθεί ο καρκίνος, συνήθης παρενέργεια τής χειρουργικής επέμβασης. Μετεγχειρητικά χορηγείται για μερικά χρόνια, ώστε να μην παρουσιαστεί υποτροπή. Το iscador μπορεί να ληφθεί και από αυτούς, που κάνουν χημειοθεραπεία, διότι μειώνει τις παρενέργειές της.

Το iscador χορηγείται είτε σε ενέσιμη μορφή κοντά στον όγκο είτε στοματικά. Επειδή είναι παρασιτικό φυτό αναμένεται, ότι θα υπάρχει διαφορά μεταξύ των mistletoes, που φύονται σε διαφορετικά δένδρα. Η Ανθρωποσοφική ιατρική χρησιμοποιεί διαφορετικούς τύπους mistletoe βασισμένους στους τύπους τού καρκίνου, τα δένδρα, από τα οποία μαζεύτηκαν και τις μεθόδους παρασκευής, διότι διαφορετικές μορφές iscador παρασκευάζονται με προστιθέμενα ομοιοπαθητικά μέταλλα.

Αναφορές:

• Heinerman J., The treatment of cancer with herbs, 1984
• Hajito T., et al., Increased secretion of tumor necrosis factor a, interleukin 1 and interleukin 6 by human mononuclear cells exposed to B-galactoside-specific lectin from clinically applied mistletoe extract, Cancer Research, 50, 3322-3326, Jun. 1990
• Hajito T., Lanzrein C., Natural killer and antibody dependent cell – mediated cytotoxicity and large granular lymphocyte frequencies in Viscum album treated breast cancer patients, Oncology, 43, 93-97, 1986
• Kiene H. (1989). Clinical studies on mistletoe therapy for cancerous diseases, a review by Helmut Kiene. Therapeutikon, 3,347-353
• Wagner R., Ovarian cancer and mistletoe treatment, Journal of Anthroposophical Medicine, 51-53, 1986

Απόσπασμα από το βιβλίο του Μάριου Δημόπουλου: «Φυσικές μέθοδοι αντιμετώπισης του καρκίνου». Εκδόσεις Etra

Το 1917 στο βιβλίο του Αινίγματα της Ψυχής, ο Ρούντολφ Στάινερ διατύπωσε για πρώτη φορά την ιδέα της τριπλής δομής του ανθρώπου, παραθέτοντας ότι ολόκληρος ο άνθρωπος είναι έμψυχος, όχι μόνο τα νεύρα και οι αισθήσεις. Η ψυχή του ανθρώπου ως οντότητα μοιράζεται στις ιδιότητες της σκέψης, του συναισθήματος και της θέλησης, τα οποία έχουν της σωματική τους βάση αντίστοιχα στις διαδικασίες των νεύρων, των ρυθμικών δραστηριοτήτων και του μεταβολισμού. Έτσι μπορούμε να διαφοροποιήσουμε τα τρία επίπεδα του οργανισμού στο ανθρώπινο σώμα:
1. Το νεύρο-αισθητηριακό σύστημα περιλαμβάνει όλα τα όργανα που προκύπτουν από την εκτοδερμική εμβρυϊκή γεννητική στοιβάδα: το νευρικό σύστημα, το δέρμα και τα αισθητήρια όργανα. Το νεύρο-αισθητηριακό σύστημα επικεντρώνεται κυρίως στο κεφάλι, αλλά διαπερνά ολόκληρο το σώμα, π.χ. υπό τη μορφή των περιφερικών και φυτικών νεύρων. Η διαφοροποίηση που περιγράφεται εδώ είναι πιο πολύ λειτουργική παρά τοπογραφική. Στον «ανώτερο άνθρωπο» κυριαρχεί η ιδιαιτερότητα της αρχής των κυττάρων με ταυτόχρονη απονέκρωση, δηλαδή μειωμένο μεταβολισμό. Η ζωή εκφράζεται σε αυτό το σύστημα με την πύκνωση, τη διαφοροποίηση και την εξατομίκευση. Σε ένα αισθητήριο όργανο όπως το μάτι, η δραστηριότητα του οργανισμού μειώνεται τόσο πολύ ώστε δημιουργείται ένα υψηλότερο όργανο με ημιδιαφανή, φωτο-διαθλώμενα μέσα, που εξυπηρετούν στην αντίληψη του εξωτερικού κόσμου. Η διάρκεια ζωής των νεύρων έχει παραλύσει σε τέτοιο βαθμό ώστε τα κύτταρα έχουν ελάχιστα την ικανότητα να διαιρούνται και βρίσκονται στα όρια της αποσύνθεσης. Εντούτοις, οι δυνάμεις της ζωής τους ελευθερώνονται κατ’ αυτόν τον τρόπο για να αποτελέσουν τη βάση της σκέψης και της συνείδησης.
2. Το σύστημα μεταβολισμού άκρων αντιπροσωπεύει ένα πολικό αντίθετο στα νεύρα και τις αισθήσεις. Παραδίνεται στον εξωτερικό κόσμο τόσο στις διατροφικές όσο και στις κινητικές του λειτουργίες. Εδώ ο κόσμος αφομοιώνεται, εσωτερικεύεται και δεν απομακρύνεται από το περιβάλλον όπως η ψυχή, κάτι το οποίο είναι χαρακτηριστικό των νεύρων. Τα όργανα εμπλέκονται ενεργά στη διαμόρφωση και το μετασχηματισμό της ουσίας. Η κυτταρική διαίρεση, η ανάπτυξη και η αναγέννηση εντείνεται, ενώ η αντίληψή υποχωρεί στο παρασκήνιο. Εδώ η ζωή εκφράζεται με έναν γενικό, αδιαφοροποίητο τρόπο, διαλύοντας την ουσία και ευνοώντας τη δυναμική της. Η μεταβολική δραστηριότητα στους μύες δημιουργεί τη δύναμη για την κίνηση των άκρων. Στα πεπτικά όργανα οι ουσίες έχουν περάσει μια επεξεργασία, μέσω της οποίας μπορούμε να διακρίνουμε τρεις φάσεις: τη διάσπαση των ουσιών για την εκχώρηση τους σε ξένες δυνάμεις ζωής, την απορρόφηση ή τις εποικοδομητικές διεργασίες του ενδιάμεσου μεταβολισμού και την απέκκριση.
Ο μεταβολισμός λαμβάνει πράγματι χώρα πριν από την απορρόφηση της μεταμορφωμένης θρεπτικής ροής στο εξατομικευμένο αίμα. Τα τελευταία απομεινάρια ξένων ουσιών εξαντλούνται στις μεταβολικές διαδικασίες του υγρού του συνδετικού ιστού, ή για να το θέσουμε διαφορετικά «κάτω» από τα όρια του αίματος. Αυτές οι διαδικασίες είναι στενά συνδεδεμένες με τις ανοσολογικές λειτουργίες του λεμφικού συστήματος. Η ικανότητα δημιουργίας νέας ζωής εντείνεται στα αναπαραγωγικά όργανα. Είμαστε εδώ για να ασχοληθούμε με τον «κατώτερο» άνθρωπο. Τα μεταβολικά όργανα και οι δραστηριότητες της ουσίας τους προέρχονται από τον ενδοδερμικό ιστό. Η ζωή τους διατηρείται κάτω από το κατώφλι της συνείδησης. Η Ιδέα που ασχολείται με την εν εγρήγορση συνείδηση στον «ανώτερο» άνθρωπο, βουτάει προς τα κάτω και επανεμφανίζεται στην ενεργητικότητα και στις ωθήσεις της θέλησης που βασίζονται στις μεταβολικές διαδικασίες.
3. Η περαιτέρω ανάπτυξη της αρχής του Γκαίτε αναφορικά με την πολικότητα και την εντατικοποίηση της ανθρωποσοφικής εικόνας του Ανθρώπου, οδηγεί σε μια αντίληψη του μέσου ρυθμικού συστήματος, το οποίο συνθέτει και μεταβάλλει τους αντίθετους πόλους του νεύρο-αισθητηριακού συστήματος και του μεταβολικού συστήματος, επιφέροντας μια διαταγμένη, υψηλότερη ενότητα ενώ οδηγεί τον έναν πόλο προς τον άλλον. Από το διαμεσολαβητικό κέντρο έρχονται οι δυνάμεις της ανανέωσης, της θεραπείας και της ολοκλήρωσης. Το μεσαίο σύστημα του μεσοβλάστη, το οποίο παραμένει αδιαφοροποίητο καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, σχηματίζει το μεσέγχυμα και τη μεσεγχυματική μήτρα που διασυνδέει όλα τα όργανα. Από τον μεσοβλάστη προκύπτουν τα αιμοφόρα αγγεία που ενώνουν τα ρυθμικά όργανα, τους πνεύμονες και την καρδιά. Οι πνεύμονες παρέχουν μια ώθηση ανάπαυλας στην αναπνοή, προσανατολίζοντας την στον «ανώτερο» νευρο-αισθητηριακό πόλο, ενώ η ώθηση του ρέοντος αίματος σχετίζεται με τον «κατώτερο» άνθρωπο, τον πόλο της ουσίας. Η σχέση των πνευμόνων με το ρέων αίμα εκφράζεται στην αναλογία της συχνότητας αναπνοής με τη συχνότητα παλμού, 1:4 σε ένα υγιές άτομο. Το κέντρο δύναμης του μεσαίου συστήματος βρίσκεται μεταξύ της αναπνοής και των κυκλοφορικών δραστηριοτήτων της καρδιάς. Οι ρυθμικές διαδικασίες παρέχουν τη σωματική βάση για την ποιότητα του συναισθήματος της ψυχής, που ελίσσεται πάντα ανάμεσα σε δύο πολικά αντίθετα, όπως τη χαρά και τη θλίψη, τη συμπάθεια και την αντιπάθεια. Η ζωή του συναισθήματος μπορεί να συγκριθεί με μια ονειρική κατάσταση μεταξύ της σκέψης, της εν εγρήγορση συνείδησης και των ωθήσεων της θέλησης που προκύπτουν από το «κοιμισμένο» υποσυνείδητο.
Η αρχή της μεταμόρφωσης που ανακαλύφθηκε από τον Γκαίτε διέπει και τον άνθρωπο, αφού οι δυνάμεις οικοδόμησης της ουσίας από το μεταβολισμό μεταβάλλονται ανοδικά μέσω του ρυθμικού συστήματος στο νεύρο-αισθητηριακό σύστημα και απελευθερώνονται ως δυνάμεις της συνείδησης. Στην αντίθετη κατεύθυνση, οι οργανωτικές δυνάμεις του νευρο-αισθητηριακού συστήματος λειτουργούν μέσω του μεσαίου συστήματος στο μεταβολισμό και τα άκρα, επιφέροντας τη μορφή. Στις ενέργειες θερμότητας και φωτός του μεταβολισμού λειτουργούν και δεσμεύονται επί της ουσίας, ενώ στον νευρο-αισθητηριακό πόλο διατίθενται για τη συνείδηση και την αντίληψη.
Ίσως προκύψει μια θεμελιώδης σχέση μεταξύ της τριπλής δομής των φυτών και της τριπλής δομής του Ανθρώπου, η οποία είναι σημαντική για τη θεραπευτική επιλογή ενός ορισμένου τμήματος των φυτών, όπως τα φύλλα, τα λουλούδια ή τη ρίζα. Οι πολικές διεργασίες λειτουργούν με τέτοιον τρόπο στο φυτό ώστε οι ουσίες διυλίζονται προς τον πόλο του λουλουδιού: τα φυτικά άμυλα διασπώνται σε σάκχαρα και φυτικά οξέα, η γύρη πετά μακριά, το χρώμα και η θερμότητα εκπέμπονται στο περιβάλλον. Η διαλυτική τάση και η τάση μετάδοσης ροής προς τα έξω που συντελεί το λουλούδι αντιστοιχεί στο μεταβολισμό του ανθρώπινου οργανισμού. Στη ρίζα, από την άλλη πλευρά, οι ουσίες συμπυκνώνονται και αποθηκεύονται ενώ ταυτόχρονα απελευθερώνονται ζυμωτικές ουσίες από τις άκρες της ρίζας οι οποίες λειτουργούν εντός της περιβάλλουσας γης. Η ρίζα των φυτών έχει πυκνωτικές, φυσικές τάσεις που σχετίζονται με το νεύρο-αισθητηριακό σύστημα του ανθρώπου. Το μεσαίο σύστημα του φυτού, που σχηματίζει τη μετάβαση, που μεσολαβεί και εναρμονίζει, αντιστοιχεί στο ρυθμικό οργανισμό της αναπνοής και της κυκλοφορίας του αίματος. Το φύλλο του φυτού είναι θεραπευτικά πιο αποτελεσματικό για την αναπνοή και τις κυκλοφορικές διαδικασίες. Η ίδια βασική σχέση υφίσταται μεταξύ των λουλουδιών και του μεταβολικού συστήματος καθώς και μεταξύ της ρίζας και του νευρικού συστήματος.

 
[1]Εμβρυϊκός συνδετικός ιστός, κυτταροβριθής, χωρίς ίνες.

Πηγή: Περιοδικό Ανθρωποσοφική Ιατρική- Τεύχος 01 / Απόδοση: Γ. Κατραμάδος